Bir iş yerinde kendisine verilen görevi yerine getiren personel karşılığında belli bir ücret alır. Aldığı bu ücret hesaplanırken çeşitli sistemlere (kıstaslara) başvurulur. Bu sistemlerden birisi tercih edilirken ana hedef verimliliği arttırmada etkili olacak olan sistemin bulunup uygulanmasıdır. En çok tercih edilen sistemler;
- Zaman Esasına Göre Ücret Sistemi
- Parça (Akord) Esasına Göre Ücret Sistemi
- Prim Esasına Göre Ücret Sistemi
Zaman Esasına Göre Ücret Sistemi
Bu sistem çalışanın iş yerinde geçirdiği süre üzerine kurulmuştur. Günümüzde genellikle bu yöntem uygulanmaktadır. İşçi işletmede bulunduğu süre üzerinden bir ücret hesaplamasına tabi tutulur.
Parça (Akord) Esasına Göre Ücret Sistemi
İşçinin işletmede geçirdiği sürenin bir önemi yoktur. Bu süre içerisinde ürettiği ürün miktarının önemi vardır. Ücret hesaplanırken o işçinin verilen süre içerisindeki üretim miktarına göre bir sonuç çıkarılır. Yani işçi ne kadar çok ürün üretirse alacağı ücrette o kadar artacaktır. Verimliliğin yüksek tutulması açısından çok yerinde bir sistemdir. Kendi içerisinde Para Akordu, Zaman Akordu ve Grup Akordu gibi çeşitleri vardır.
Prim Esasına Göre Ücret Sistemi
Prim esasına dayanan ücret sisteminde işçi belli bir üretim miktarını aştıktan sonraki her ürün için ek bir kazanç sağlar. Belli miktara kadar aldığı taban ücret değişmezken bunun üstünde ürettiği her birim için ek gelir sağlar. Verim açısından kullanılması çok uygun bir yöntemdir.